Vì sao tim hoạt động suốt đời mà không mỏi?

Tim là bộ phận vô cùng quan trọng của cơ thể mỗi người, hoạt động liên tục không ngừng nghỉ để truyền máu nuôi các cơ quan trong cơ thể. Tim hoạt động bền bỉ như vậy, vì sao tim hoạt động suốt đời mà không mỏi? Câu trả lời sẽ được bật mí ngay sau đây. 

1. Tìm hiểu về tim và hoạt động của nó

Để trả lời cho câu hỏi vì sao tim hoạt động suốt đời mà không mỏi? Trước tiên chúng ta cùng tìm hiểu chi tiết về cấu tạo cũng như chức năng của tim. 

1.1. Cấu tạo và chức năng chính của tim 

Tim là một trong những cơ quan quan trọng bậc nhất trong cơ thể chúng ta. Tim được tạo thành từ một loại cơ đặc biệt, được gọi là cơ tim. Thông thường, tim được chia thành 4 phần, bao gồm:

– Ở nửa trên gồm: tâm nhĩ trái và tâm nhĩ phải. Hai tâm nhĩ này là có thành mỏng, được ngăn cách bởi vách liên nhĩ. Tâm nhĩ phải nhận nhiệm vụ đưa máu đổ về từ tĩnh mạch chủ trên  xuống tâm thất phải. Tâm nhĩ trái nhận máu trở về từ phổi và đưa xuống tâm thất trái.

– Ở nửa dưới gồm: tâm thất trái và tâm thất phải. Các tâm thất có thành dày hơn tâm nhĩ, được ngăn cách bởi vách liên thất, có vai trò bơm máu vào động mạch. Tâm thất phải có nhiệm vụ bơm máu vào động mạch phổi để máu nhận Oxy và thải khí CO2. Tâm thất trái sẽ bơm máu lên để cung cấp cho  động mạch chủ để máu đi nuôi khắp cơ thể.

Tim là bộ phận vô cùng thiết yếu trong hệ thống tim mạch. Nó giúp bơm oxy và máu giàu dinh dưỡng đi khắp cơ thể để duy trì sự sống. Tim có kích cỡ bằng nắm tay đập liên tục khoảng 100.000 lần, bơm từ khoảng 5-6 lít máu mỗi phút (2.000 gallon) mỗi ngày.

1.2. Tim hoạt động như thế nào? 

Hệ thống điện tim đóng vai trò là nguồn năng lượng chính giúp tâm thất và tâm nhĩ hoạt động xen kẽ, thư giãn đều đặn để quá trình bơm máu qua tim xảy ra theo đúng chu trình.

Nhịp tim được kích hoạt bởi các xung điện truyền xuống một con đường đặc biệt xuyên qua tim:

– Xung điện sẽ bắt đầu với một bó nhỏ của các tế bào có tên là nút xoang (SA – nút trung tâm, nằm ở tâm nhĩ phải). Nút SA tựa như chiếc máy tạo nhịp tim tự nhiên, với tần số phát nhịp bình thường khoảng 60 – 100 lần/ phút. Sau đó, xung điện sẽ truyền qua các cơ và khiến cho tâm nhĩ co lại.

– Tại trung tâm của tim, cụm tế bào gọi là nút nhĩ thất (AV) nằm giữa tâm thất và tâm nhĩ. Nút này có khả năng làm chậm các tín hiệu trước khi chúng đi vào tâm thất. Điều này giúp tâm nhĩ có thời gian co bóp trước khi tâm thất hoạt động.

– Mạng lưới His-Purkinje tạo ra cầu nối giúp các sợi gửi xung điện đến các thành cơ của tâm thất, từ đó giúp tâm thất co lại.

Tim hoạt động không ngừng nghỉ đến khi nó “chết”. Trung bình, mỗi phút tim sẽ co bóp với tốc độ từ 60 – 100 lần, và nó hoạt động như vậy trong suốt đời người. Nếu chúng ta  tập thể dục, bị sốt, có vấn đề về cảm xúc, tâm lý,… có thể khiến tim đập nhanh hơn bình thường (khoảng hơn 100 nhịp/phút).

Cấu tạo của tim 

2. Vì sao tim hoạt động suốt đời mà không mỏi?

Lời giải đáp cho câu hỏi “vì sao tim hoạt động suốt đời mà không mỏi” chính là nằm ở trong cách thức hoạt động của tim: 

– Cơ tim dẻo dai giúp tim hoạt động bền bỉ hơn.

– Tim hoạt động do hệ thần kinh thực vật điều khiển (Autonomic Nervous System).

– Chu kì co dãn cơ tim đồng đều: Chu kỳ tim hoạt động đều đặn, có thời gian cao, nghỉ xen kẽ nhau. 

Chúng ta có thể thấy một chu kì co dãn của tim gồm 3 pha và kéo dài khoảng 0,8s:

+ Pha nhĩ co là: 0,1s (thời gian nghỉ là 0,7s)

+ Pha thất co: 0,3s (thời gian nghỉ là 0,5s) 

+ Pha dãn chung: 0,4s (thời gian nghỉ là 0,4s). 

Vì tim hoạt động với chu kỳ như trên, thời gian tim làm việc ít hơn thời gian tim nghỉ ngơi. chu kỳ hoạt động đều đặn và xen kẽ hợp lý nên tim hoạt động suốt đời mà không mỏi. 

Hoạt động của tim 

3. Để tim khỏe mạnh cần làm gì?

Cho dù tim là một chiếc máy hoạt động ngày đêm không biết mệt mỏi. Tuy nhiên, khi sức khỏe suy yếu do bệnh tật hay tuổi tác cũng làm ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của tim. Bởi vậy chúng ta cần giữ gìn sức khỏe, không được làm việc quá lao lực, chú trọng chế độ ăn uống và sinh hoạt hằng ngày để bảo vệ tim tốt hơn. Nên duy trì những thói quen tốt như sau để bảo vệ sức khỏe cơ thể và tim mạch: 

– Không sử dụng chất kích thích: Không sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá,… những chất có trong các sản phẩm này rất có hại cho sức khỏe. 

– Ăn uống hợp lý: Ăn uống hợp lý, nên chọn những thực phẩm ít năng lượng, giàu chất dinh dưỡng như trái cây, rau quả tươi. Hạn chế ăn những loại thức ăn chứa hàm lượng calo cao, giàu natri. 

– Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên: Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên hoặc  chạy bộ mỗi sáng để giúp cơ thể linh hoạt dẻo dai, tăng cường tuần hoàn máu hiệu quả hơn, rất tốt cho hoạt động của tim. 

– Thư giãn, tránh căng thẳng, stress: Thư giãn, nghỉ ngơi hợp lý giúp cơ thể được giải tỏa mệt mỏi, cơ thể dồi dào năng lượng, kiểm soát nhịp tim tốt. 

– Khám định kỳ: Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm tình trạng bệnh tim mạch để kịp thời chữa trị. 

– Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ có vai trò quan trọng đối với sức khỏe, đây là lúc não bộ và cơ thể được nghỉ ngơi sau 1 ngày hoạt động mệt mỏi. Vì vậy, đảm bảo ngủ đủ giấc giúp cơ thể được nghỉ ngơi đúng lúc, lấy lại năng lượng nhanh chóng. 

Tạo thói quen tốt mỗi ngày giúp tăng cường sức khỏe cho cơ thể và tim mạch 

4. Massage và sức khỏe tim mạch 

Liệu pháp massage được thực hiện hiệu quả có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe tim mạch. Massage giúp thư giãn và giảm căng thẳng từ tâm trí, giúp chúng ta kiểm soát tâm trạng bản thân tốt hơn, đồng thời kiểm soát nhịp tim tốt hơn. Massage cũng kích thích bên trong làn da giúp giải phóng endorphin là hoóc-môn hạnh phúc làm tâm trạng luôn vui vẻ tích cực, khiến chúng ta cảm thấy khỏe hơn.

Huyết áp cao hoặc tăng huyết áp là tình trạng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và là nguyên nhân gây ra đột quỵ đe dọa đến tính mạng của con người. Các liệu pháp massage giúp giảm huyết áp và nó được chứng minh qua nhiều nghiên cứu tiến hành trên nhiều nhóm người khác nhau. Mát xa còn tác động tích cực đến lưu lượng máu lưu thông trong cơ thể.

Massage mỗi ngày là thói quen tốt cho sức khỏe tim mạch 

Massage không chỉ có lợi cho tim mạch mà nó còn có nhiều tác dụng đến các cơ quan khác trên cơ thể và tốt cho sức khỏe. Nếu bạn là người bận rộn, không có thời gian đến các spa thường xuyên thì hãy cân nhắc đến việc sắm cho mình một chiếc ghế massage toàn thân ngay tại nhà. 

Với công nghệ tiên tiến, được tích hợp các công nghệ hiện đại, mô phỏng các kỹ thuật của chuyên viên massage giúp bạn được tận hưởng cảm giác massage như tại spa. Với hệ thống con lăn và túi khí linh hoạt tạo ra những động tác massage chân thực. Bên cạnh đó, các tính năng như: chế độ nhiệt hồng ngoại, massage không trọng lực,… hỗ trợ và mang lại hiệu quả tối ưu cho các động tác massage. Từ đó, các các động tác massage thêm chuyên sâu giúp thư giãn hiệu quả, khí huyệt được lưu thông tốt, mang lại giấc ngủ ngon,… tốt cho sức khỏe và tim mạch. 

Giờ thì bạn đã biết vì sao tim hoạt động suốt đời mà không mỏi rồi đúng không nào? Tim có vai trò quan trọng nên cần quan tâm và bảo vệ. Nhớ tăng cường những thói quen tốt để bảo vệ trái tim của mình thật tốt nhé!

Tham vấn y khoa: TS.BS Tăng Hà Nam Anh

Giám đốc trung tâm: Trung tâm Chấn thương chỉnh hình
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM

Tôi là TS.BS Tăng Hà Nam Anh, hiện đang là Giám đốc Trung tâm Chấn thương chỉnh hình - Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM. Với hơn 30 năm kinh nghiệm trong ngành Phẫu thuật Nội soi khớp – điều trị cơ xương khớp, tôi đã giúp rất nhiều bệnh nhân thoát khỏi chứng đau xương khớp kinh niên. Từng đạt nhiều giải thưởng như The Best of Upper Extremity Award, Hội nghị Khoa học Công nghệ khoa học tuổi trẻ các trường Y Dược toàn quốc, hiện nay, tôi đang là cố vấn độc quyền cho thương hiệu ghế massage KLC.